TÜM TAŞIMALARDA KULLANILAN TESLİM ŞEKİLLERİ
EXW: EX WORKS
FCA: FREE CARRIER
FOB : FREE ON BOARD
CFR : COST & FREIGHT
CIF : COST INSURANCE & FREIGHT
CPT: CARRIAGE PAID TO
CIP: CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO
DAF: DELIVERED AT FRONTIER
DAP: DELIVERY DUTY UNPAID
DDP : DELIVERY DUTY PAID
DES : DELIVERED EX SHIP
TİCARİ İŞLETMEDE TESLİM
EXWORKS (EXW)
“Ex works” satıcının malları işletmesinde (fabrika,depo v.s.) alıcı emrine hazır tutmakla teslim yükümlülüğünü yerine getirdiği anlamındadır. Satıcı, aksi kararlaştırılmadıkça malın alıcı tarafından sağlanan bir araca yüklenmesinden ya da malların ihraç gümrüğünden geçirilmesinden sorumlu değildir. Alıcı bu noktadan itibaren varış yerine değin, malın taşınması ile ilgili tüm gider ve risklerin yükümlülüğünü taşır. Bu terim tüm satış şekilleri içinde satıcı için en az yükümlülüğü ihtiva eden bir satış şeklidir.
Bu teslim şeklinde sözleşmede belirtilen satış bedeline yalnızca ambalajlanmış mal bedeli dahildir. Yani teslim tarihinden itibaren her türlü nakliye, yükleme, boşaltma ve sigorta masrafları alıcı tarafından ödenmektedir.
GEMİ BORDASINDA TESLİM
FREE ON BOARD (FOB)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü belirlenen yükleme limanında mallar gemi küpeştesini açtığıandan itibaren yerine getirilmiş olur. Mallarla ilgili tüm gider yitik veya hasar rizikoları bu noktadan itibaren alıcı tarafından üstlenilir. Eğer gemi küpeştesi pratikte birşey ifadeetmiyorsa (örneğinroll-on/roll-off veya konteyner taşımacılığında olduğugibi) FCA teriminin kulanılması daha doğru olur
TAŞIYICIYA TESLİM
FREE CARRIER (FCA)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü,malların ihraçgümrüğünden geçirilip, alıcıtarafından belirlenen taşıyıcıya, belirlenen yer yada noktada teslimi ile son bulur.
Eğer alıcı tarafından kesin bir teslim yeri belirtilmemişse, satıcı taşıyanın malları teslim alacağı yer civarında bir yer belirleyebilir. Ticari uygulamalar taşıyıcı ile sözleşme yapılabilmesi için satısının yardımını gerektirirse (Örneğin demir ve havayolu taşımacılığında)satıcı riziko ve masraflar alıcıya ait olmak üzere hareketedebilir.
MAL BEDELİ ve NAVLUN
COST & FREIGHT (CFR)
Bu terim ile satıcı belirlenen varış limanına malı gönderebilmek için gerekli tüm giderleri ve navlunu ödemek zorundadır. Ancak malla ilgili yitik bir hasar rizikoları ile giderlerde görülebilecek artış, yükleme limanında malların gemi küpeştesini geçmesi anından itibaren satıcıdan alıcıya devredilmiş olur.
TAŞIMA ÜCRETİ ÖDENMİŞ OLARAK TESLİM
CARRIAGE PAID TO (CPT)
Bu terim satıcının, malın kararlaştırılan varış yerine kadar taşınması için gerekli navlunu ödediği anlamına gelir. Malın yitik ve hasarına ait rizikolarla birlikte taşıyıcıya teslimden itibaren doğabilecek ek masraflar, malların taşıyıcının nezaretine verilmesinden itibaren satıcıdan alıcıya geçer.
Taşıyıcı bir taşıma sözleşmesinde demir, kara, deniz, hava, iç su taşımacılığı yada bunların birleşmesi sonucu ortaya çıkan taşımacılık işlemini üstlenen kimsedir.
MAL BEDELİ, SİGORTA ve NAVLUN
COST, INSURANCE AND FREIGHT(CIF)
Bu terim ile satıcı CFR’deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak, malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşı deniz sigortası temin etmek durumundadır. Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder. Alıcı bu terim ile satıcının sigortada sadece minimum kuvertür teminetme yükümlülüğü bulunduğunu bilmelidir.
Buterim satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir. Bu terim sadece deniz ve iç su taşımacılığında kullanılır. Eğer gemi küpeştesi pratikte birşey ifade etmiyorsa CIP terimini kullanmak daha uygun olur
TAŞIMA ÜCRETİ ve SİGORTA ÖDENMİŞ OLARAK TESLİM
CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO (CIP)
Bu terim ile satıcı CPT’deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşıkargo sigortası temin etmek durumundadır.
Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder.
YERİNDE TESLİM
DELIVERED AT PLACE (DAP)
Satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen taĢıma aracından bosaltmadan alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini ifade eder. Satıcı malların belirlenen varma yerine getirilmesine iliskin tüm hasar ve masrafları üstlenir.
Satıcı varıs yerine kadar olan tüm masrafları üstlenir, ancak alıcı ülkesindeki gümrük islemleri ve masrafları alıcıya aittir.
GÜMRÜK RESMİ ÖDENMİŞ OLARAK TESLİM
DELIVERED DUTY PAID (DDP)
Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinde belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı,malların o noktaya kadar taşınması, ithal gümrüğünden geçirilmesi için gerekli vergi, resim ve diğer harçlar dahil olmak üzere riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır.
EXW terimi satıcı için ne kadar az yükümlülüki fade ediyorsa,DDP terimide o kadar çok yükümlülük ifade etmektedir.
